Ahlak ve karakter sağlam olmadıkça, cemiyette esaslı bir hizmet görmeğe imkan yoktur.
(İsmet İnönü)
Haziran ayında Forbes’te “Korkutucu İlaç Yan Etkileri – Scariest Drug Side Effects” başlıklı dikkat çeken bir yazı çıktı. İki senedir bu sütunlarda bu ilaçları ve benzerlerini anlatıyoruz ama yetkililer kös dinliyor.
- TYSABRI (Biogen, multip skleroz ilacı): Progressif multifokal lökoensefalopati (MS’den daha öldürücü!)
- BEXTRA (Pfizer): Stevens Johnson sendromu, kalp krizi (piyasadan kaldırıldı)
- VIOXX (Merck): Kalp krizi (binlerce ölüme sebep olduktan sonra piyasadan kaldırıldı)
- SSRI Antidepressanlar: İntihar (halen yaygın olarak kullanılmakta)
- AVASTIN (Genentech): Akciğer kanaması
- NATRECOR (Johnson and Johnson): Böbrek hasarı ve ölüm (Kalp yetmezliği ilacı)
- STATINLER (Lipitor, Crestor): Rabdomiyolizis (kas erimesi). Baykol bu sebeple piyasadan kaldırıldı, Crestor için çeşitli davalar devam etmekte.
- VIAGRA (Pfizer): Körlük (kişisel tercih!, ilacın yasaklanmasını gerektirmez!)
Halen Türkiye’de bırakın ölümcül yan etkileri olan ilaçların satılmasını, kontrendikasyonların geri ödeme kapsamı içinde olduğunu, tedaviden kalkmış ilaçların tıp fakültelerinin ilaç listelerinde olduğunu biliyormusunuz?.
Senelerdir derslerimde ve konferanslarımda “akılsız ilaç kullanıma” örnek olarak verdiğim ve sınav sorusu olan “Librax” kendi üniversitemin 2005 yılı ilaç ihale listesinde (İhale Kayıt numarası : 2005/55380) 20 kutu alınıyor?
Bu ilaç daha önce yeşil reçete kapsamındayken daha sonra üretici firmanın (ROCHE) genel müdür yardımcısının da dahil olduğu komisyon kararı ile yeşil reçete kapsamından çıkartılıyor?
Gerekçe; içindeki 5 mg klordiazepokside 2.5 mg klidinyum bromür (antikolinerjik) ilave edilmiş. Edilmiş te ne olmuş? Yeşil reçeteye tabi olmayan ve Türkiye’yi zehirleyen sudan ucuz (LEGAL!) bir uyuşturucu olmuş.100 tanesi 5 YTL.
Bakalım prospektüsü ne diyor? “Mide ve duodenum ülserleri, irritabl kolon, spastik kolon, mukuslu kolit, akut enterokolit, akut gastrit, kronik gastrit, gastro-duodenitis, gastrointestinal sistem hipermotilitesi, hipersekresyonu, biliyer disknezi; üreter spazmı ve diskinezisi, mesane tenezmi, irritabl mesane!”.
Şimdi çelişkiye bakalım...Tıp Fakültesi 3.sınıfında farmakoloji dersinde bu ilaç için yukarıdaki endikasyonları sayanlar sınıfta kalıyor, ama doktor olunca bu ilacı kullanabiliyor. Şunu hemen belirteyim, belki ben yanlış biliyorum, eğer gastoenterolog ve ürolog arkadaşlar (tabii farmakolog ve diğer bilenler de) kanıta dayalı olarak bu endikasyonlarda kullanıyor veya tavsiye ediyorlarsa sözlerimi geri alacağım ve bir daha bu soruyu öğrencilerime sormayacağım......
Gelelim geçen yazımızda kaldığımız yere. RK Chandra isimli bir sahtekar dünyayın en prestijli dergilerine yazdığı sahte araştırmalarla tüm dünyada kamuoyunu etkilemiş ve vitamin firmaları dört elle bu çalışmalara sarılmışlar ve Türkiye’de dahil doktorlara bunları dağıtmışlar.
Seneler sonra bu sahtekarlıklar teker teker ortaya çıkıyor ve Chandra ortadan kayboluyor. Dünyada ilk defa 3 büyük dergi (BMJ, Lancet, Nutrition) Chandra ve yayınlarına karşı ortak tavır alıyor (BMJ 2004;328:67, Three journals raise doubts on validity of Canadian studies, Caroline White; Respected medical journal worried at lack of international cooperation in investigating scientific fraud, BMJ 2004 328: 67). Sebep: BMJ istatistikçileri Chandra’nın makalelerinin sahte olduğunu ve rakamları uydurduğunu gösteriyorlar. Ayni çalışmayı değişik isimlerle 1992’de Lancet, 2000’de BMJ ve 2001’de Nutrition’a veriyor ve 3 dergide de yayınlanıyor, sahtekarlık 12 sene ortaya çıkıyor. Patenti Chandra’ya ve şirketine ait olan “Pjavaan 50 multivitamin”leri ABD’nde halen satılmakta!
Diğer bir kandırmaca C vitamini. Yapılan meta analizde 16 büyük çalışma inceleniyor ve C vitamininin soğuk algınlığında tedavi edici veya koruyucu etkisi olmadığı ortaya çıkıyor, kanserden koruyucu etkisi yalan çıkıyor... Bu yalanları kim uyduruyor? Maalesef 2 Nobel ödülüne sahip (Allah’tan tıp ödülleri değil!) L. Pouling! Nobel ödüllü sahtekarlık....
Geçen ay JAMA’da güzel bir makale yayınlandı (Vitamin E in the Primary Prevention of Cardiovascular Disease and Cancer, The Women’s Health Study: A Randomized Controlled Trial , I-Min Lee, Nancy R. Cook, J. Michael Gaziano, David Gordon, Paul M Ridker, JoAnn E. Manson, Charles H. Hennekens, Julie E. Buring, JAMA. 2005;294:56-65). Yapılan temel araştırmalarda ve bazı gözlemsel araştırmalarda E vitamininin kalp-damar hastalıkları ve kanserde koruyucu rolü olabileceği ileri sürüldü.
Yapılan randomize, kontrollü araştırmalar bunu ispatlayamadı. Lee ve arkadaşları yaptıkları araştırmada, 1992-2004 yılları arasında, 45 yaş ve üzerindeki 39.876 kadına ortalama 10.2 sene gün aşırı 600 ünite E vitamini veya plasebo verdiler.
Sonuç: Kardiyovasküler risk yönünden anlamlı bir fark yok, infarktüs yönünden fark yok, hemorajik inme yönünden fark yok, iskemik inme yönünden fark yok; meme kanseri, akciğer kanseri, kolon kanseri yönünden fark yok, ölüm oranlarında fark yok! Total ölüm E vitamini grubunda 636, plasebo grubunda 615! Bu medenlerle sağlıklı kişilerin E vitamini kullanması tavsiye edilemez.
Durun daha bitmedi! “Effects of Long-term Vitamin E Supplementation on Cardiovascular Events and Cancer, A Randomized Controlled Trial, The HOPE and HOPE-TOO Trial Investigators, JAMA. 2005;293:1338-1347” 1993-2003 yılları arasında 174 merkezde ortalama 7 sene günde 400 İÜ E vit kullanan 55 yaş üzerindeki 9541 hastada yapılan araştırmada kanser, kalp damar hastalıkları yönünden fark olmamasına karşın, E vitamini kullananlarda kalp yetmezliği ve kalp yetmezliğine bağlı hastaneye yatma anlamlı olarak plasebo grubundan fazla bulunmuş. Yüksek doz (400 İÜ üzerindeki E vitamini tüm nedenlere bağlı ölümleri artırıyor (Meta-Analysis: High-Dosage Vitamin E Supplementation May Increase All-Cause Mortality, Edgar R. Miller, III ve ark.,Ann Intern Med. 2005;142(1):37-46.).
Şaşırdınız değil mi? Cinsel arzuyu artırıcı, yaşlanmayı önleyici, cilt kırışıklıklarını önleyci etkilerine hiç değinmiyoruz İnananlara afiyet olsun. Daha fazla bilgi istiyorsanız Pubmed’e müracaat.
e – posta : tulunay@dialup.ankara.edu.tr