Geçen yazımıza Dr. Marcias Angell ile başlamıştık. Bu yazıda da “melek”le devam edeceğiz. Bilindiği gibi angell’in Türkçesi “melek”. Aşağıda resmini görüyorsunuz. Keşke bizde de böyle birkaç melek olsa!
|
·1999 da ABD de ilaç fiyatları, sağlık harcamalarının % 44 artışına sebep oldu (Davidoff Frank. The heartbreak of drug pricing Ann Int Medicine 2001; 134 (11): 1071) ABD, bugün reçeteli ilaçlar için senede 200 milyar dolardan fazla harcamakta ve her sene bu miktar yüzde 12 artmakta. İlaç sağlık harcamalarının en hızlı büyüyen parçası olmakta (www.imshealth.com/ims/portal/front/articleC/0,2777,6599_3665_41336931,00. html for the $200 billion figure) |
Tekrar edelim, ilaç firmalarının ilaç fiyatlarının yüksek oluşunu AR-GE masraflarının çok yüksek olması ile açıklamaları büyük bir yalandır.
Geçen yazımızda da belirttiğimiz gibi dünyadaki ilk 10 ilaç firmasının pazarlama ve yönetim işleri gideri satışlarının yüzde 35’i olurken AR-GE’ye satışların ancak yüzde 11-14’ü ayrılmıştır (The Henry J. Kaiser Family Foundation. Prescription drug trends: a chartbook update. Publ no 3112. Menlo Park (CA): The Foundation; 2001. p. 45).
2002 yılında ABD firmalarına bakarsak, pazarlama ve yönetim giderleri satışların yüzde 31’i, AR-GE ise yüzde 14’ünü teşkil etmekte. Yani 217 milyar dolarlık satışın 67 milyar doları pazarlama ve idareye gitmekte. (CIA ile ilişkisi olduğu iddia edilen bir firmanın yöneticisinin ‘CEO’, değeri 60 dolar olan 500.000 den fazla hissenin bu kişiye 10 dolardan verildiği ve senelik maaşının 1 dolar olduğu söylenmektedir!). (Pattison N, Warren L. 2002 drug industry profits: hefty pharmaceutical company margins dwarf other industries. Washington (DC): Public Citizen Congress Watch; June 2003)
Son senelerde ilaç firmaları devamlı yeni hastalıklar ve onlara uyan ilaçlar icat etmekte veya eski ilaçlarını yeni icat ettikleri hastalıklara uydurmakta. “Generalize anksiyete bozukluğu”, “kadın seksüel bozukluğu”, “premenstrüel disforik bozukluk”, GERD (gastroözefagial bozukluk” gibi…
Hastalığı icat ettikten sonra milyonlarca dolarlık reklamlarla önce doktorları bu hastalıklara inandırır ve sonar da o inandırılan doktorlar firmalar için para makinası halini alır. Alan razı, veren razı!
ABD’nde 2001 yılında ilaç firmaları doktorlara 11 milyar dolar değerinde eşantiyon dağıttı (ABD’nde Türkiye’deki gibi, kepazelik azaltılmış doktor numunesi dağıtılmamakta, belli sayıda hastanın tedavisi için gerekli miktar verilmekte. Azaltılmış doktor numunesi israftan başka bir şey değil!).
Doktorlar hastalarına önce bu eşantiyonları verip, bir süre sonra ilaca alışınca devamlı o ilacı yazmaya başlayacaklar. Ne doktorlar ve ne de hastalar bu bedava eşantiyonların zaten fiyata dahil olduğunu ve paranın yine kendi ceplerinden çıktığını tabii ki bilmiyor.
Ayni sene ABD’nde 88.000 satış elamanı bir taraftan doktorlara bedava numune dağıtırken diğer taraftan da 5.5 milyar dolarlık kişisel hediye veriyorlardı (Chin, T., Drug firms score by paying doctors for time, Am. Med. News, 6 Mayıs, 2002; Wall Street Journal, 13 haziran,2003; Prescription Drugs: FDA oversight of direct-to-consumer advertising has limitations, 2 Ekim 2002, GAO-03-177, www.gao.gov).
PhRMA’ya (ABD’nde araştırmacı ilaç firmaları derneği) göre 2001 yılında ilaç firmaları promosyon için 19.1 milyar dolar harcamış. Dökümü de şu şekilde:
1. 2.7 milyar dolar tüketiciye direkt reklam
2. 5.5 milyar dolar doktor ziyaretleri??!!!
3. 10.5 milyar dolar bedava numune
4. 380 milyon dolar tıbbi dergilere reklam
Buna inanmak için oldukça saf olmak gerekir. Rakamları düşük göstermekteki amaç AR-GE’ye daha fazla para harcandığına kamuoyunu inandırmak. Halbuki hakikatte promosyon için harcanan para 2001 yılında 54 milyar dolardı. 35 Milyar dolar nereye gitmişti ve ne için harcanmıştı?.GAO raporunda bu basitçe geçiştilmiş (!) ve doktorlar için yapılan eğitim toplantıları, kongreler vs. promosyon harcamalarının dışında tutulmuştur.! Sonuçta 2001 yılında, doğru ise, AR-GE’ye 30.3 milyar dolar, promosyona 54 milyar dolar harcanmıştır.
Bakın, bu harcama kalemlerinde görülmeyen bir harcama (!) nasıl yapılıyor? ABD’nde doktorlar muayenehanelerinde kullanacakları ilaçları doğrudan ilaç firmasından alabilir ve bunu sosyal sigorta kurumuna fatura edebilir.
TAP isimli firma Lupron isimli prostat kanserinde kullanılan ilacını doktorlara satıyor ve doktorlar da hastalarında kullandıktan sonra Medicare’e (ABD yeşil kart kurumu) fatura ediyor ve faura bedelinin yüzde 80’i Medicare tarafından, yüzde 20 de hasta tarafından ödeniyor. Buraya kadar herşey normal.
Bu arada başka bir firma Zoladex isimli benzer ilacı piyasaya çıkartıyor. TAP firması doktorları kaybetmemek için ilacın satış fiyatını (tek doz) 500 dolara çıkartıyor, fakat doktorlara 350 dolardan veriyor. Doktorlar, Medicare’e 500 dolardan fatura ediyorlar ve açıktan her dozda 150 dolar kazanıyorlar.
TAP bununla da yetinmiyor ve sigorta kurumlarındaki yetkilileri satın almaya çalışıyor. “Tufts Health Plan”ın başındaki Joseph Gerstein’e 25.000 dolar teklif ediyor ve bu rakam kabul edilmeyince teklifini 65.000 dolara çıkartıyor. Gerstein paşa paşa bunu alacağına (!) konuşmaları teybe kaydedip savcılığa veriyor. Sonuç mu? Türkiye’den farklı olarak (!) TAP firması 875 milyon dolar cezaya çarptırılıyor. İşin daha garibi Zolodex’in sahibi Astra Zeneca da daha sonra ayni suçtan dolayı mahkemede 375 milyondolar cezaya razı oluyor. (tencere dibin kara, senin ki benden kara)
İlaç sanayi neden bu kadar güçlü? Yanıt çok basit. Hiçbir sektörde olmayan kar oranına sahip olursanız ve “sağlık” gibi bir konuyu sömürürseniz gayet tabii ki güç kazanacaksınız.
Bu maddi güç, ABD’nde en güçlü lobilerden birisini yarattı. Alttaki tabloda belli başlı firmaların ve ilaç derneğinin yaklaşık 100 milyon dolarlık bir harcama ile 700’e yakın bir lobici ordusu ile çalışmakta olduğu çok açık bir şekilde görülmekte. Lobicilerin büyük çoğunluğu her iki partiden eski parlementerler.
Buna bir de seçim kampanyalarına yapılan bağışları eklerseniz konuyu ve nasıl olup ta bir firmanın eski avukatının FDA’de en etkin pozisyona geldiğini daha iyi anlarsınız. Bu rakamlar işin legal kısmı. Bunun çok üzerinde de kanun dışı harcamalar mevcut (NIH, FDA gibi kurumlardaki kişileri satın almak gibi). Bu kurumlar satın alınabilir mi??
38 İlaç firması mensubuna ömür boyu bu işte çalışmama cezası verildi ve FDA tarafından afaroz edildiler (bu bilgiler bazı zeka özürlüler gibi internette surf yapılarak değil FDA dosyaları incelenerek bulunuyor!.. http://www.fda.gov/fdac/features/1997/297_debar.html). Sebep? FDA’e yalan ve yanlış bilgi vermek, rüşvet vermek, ilaç numunelerini satmak…
Washington Post’un haberine göre “ilaç devi!” Pfizer, Ulusal Sağlık Enstitüsü akıl sağlığı (mental health) bölümü başkanı Dr. Trey Sunderland’a 517.000 dolar ödüyor ve bu ödeme gizli yapılıyor. Bunlar promosyon giderlerinde görülmüyor! Yalnız Sunderland mi? Hayır, bir çok NIH çalışanı ilaç firmalarından asalak biçimde beslenmekte. 530 NIH araştırmacısı son 5 sene içinde ilaç firmalarından rüşvet almış.
Dr. H. Bryan Brewer Jr, en son NIH kolesterol rehberini hazırlayanlardan ve CRESTOR savunucusu, Crestor firmasından (Astra Zeneca) 31.000 dolar almış (çok az fiyata satılmış!). Bu arada yalnız NIH değil, American Journal of Cardiology Crestor’un yan etkilerini azaltmaya çalışırken (kaç para aldılar belli değil), Public Citizen, Crestor’un yasaklanması için kampanya açıyor.
NIH kan transfüzyon uzmanı Harvey G. Klein kan ürünleri pazarlayan bir firmadan 240.000 dolar para ve 76.000 dolarlık hisse senedi hakkı almış... http://www.washingtonpost.com/ac2/wp-dyn/A28128-2004Jul4;, http://www.latimes.com/extras/sweeps/topofthetimes/index.htm).
Dr. Ronald N. Germain ilaç firmasından 1.4 milyon dolar almış (The Los Angeles Times', 2003).(Daha fazla rüşvet hikayesi istiyorsanız (Medical Marketing : Treatment by Incentive; As Doctor Writes Prescription, Drug Company Writes a Check, G. Harris).
FDA’deki yozlaşmanın en son örneği COX-2 inhibitörlerinin tartışıldığı toplantıda yaşandı. ABD’nde 60binden fazla kişinin ölümüne neden olan koksibleri tartışacak 30 kişilik komisyonun 10 üyesi Pfizer ve Merck ile çıkar ilişkisi olan kişilerden seçildi ve bazı kararlar 1 oy farkla firma lehine alındı. Fakat bu ilaçlar kamu vicdanında aklanmadı (With COX-2 decision, no longer any doubt about FDA corruption and U.S. drug racket (http://www.newstarget.com/004728.html).
Son olarak! FDA Başkanı Mark McClellan ACSH ödülü aldı! ACSH (American Council on Science and Health) Abbott Laboratories, BMS, Lilly, Dow Corning, Kraft, Merck, Monsanto, NutraSweet ve Pfizer tarafından desteklenen ve parasal kaynak aktarılan sözde bilimsel kuruluş!
Daha önceki FDA Başkanı Hayes ise General Foods firmasının uçağı ile uçarken basılmıştı! Bu gayri resmi uçak yolculuğu Hayes’i işinden etti. Hayes sonra ne mi yaptı? Searle’ün halkla ilişkiler şirketi Burson-Marsteller, Hayes’i danışman olarak aldı ve NutraSweet (aspartam)’in içeceklere katılmasına izin verildi. Allahtan Türkiye’de böyle bir şey yok, ve biz bu tip ilaçlara ruhsat bile vermiyoruz! Yoksa veriyoruz mu?
Hoşunuza gittiyse devam edecek!
The Other Drug War 2003: Drug Companies Deploy an Army of 675 Lobbyists to Protect Profits, Congress Watch June 2003
|
Firma |
2002 |
2001 |
2001-2001 farkı |
|||
|
Lobici sayısı |
Harcadığı Miktar |
Lobici sayısı |
Harcadığı Miktar |
Lobicilerde % değişiklik (2001e göre) |
Harcanan parada %değişiklik |
|
|
PhRMA |
112 |
$14,260,000 |
82 |
$11,280,000 |
36.6% |
26.4% |
|
Merck & Co. |
26 |
7,330,294 |
26 |
6,200,000 |
0.0% |
18.2% |
|
Eli Lilly and Co. |
64 |
6,800,000 |
58 |
6,500,000 |
10.3% |
4.6% |
|
Bristol-Myers Squibb |
58 |
4,900,000 |
72 |
4,860,000 |
-19.4% |
0.8% |
|
Wyeth6 |
50 |
4,134,375 |
38 |
3,880,000 |
31.6% |
6.6% |
|
GlaxoSmithKline |
33 |
4,100,000 |
36 |
4,000,000 |
-8.3% |
2.5% |
|
Johnson & Johnson |
56 |
3,723,160 |
42 |
3,240,000 |
33.3% |
14.9% |
|
Pfizer |
94 |
3,600,000 |
82 |
3,570,000 |
14.6% |
0.8% |
|
Biotechnology Industry Organization |
46 |
3,540,000 |
30 |
3,506,000 |
53.3% |
1.0% |
|
Novartis Pharmaceuticals7 |
39 |
3,440,000 |
33 |
2,600,000 |
18.2% |
32.3% |
|
Top 10 Subtotal |
|
$55,827,829 |
|
$49,636,000 |
|
12.5% |
|
Amgen |
47 |
2,940,000 |
44 |
3,080,000 |
6.8% |
-4.5% |
|
Procter & Gamble |
14 |
2,823,472 |
9 |
2,956,713 |
55.6% |
-4.5% |
|
Abbott Laboratories |
27 |
2,600,000 |
22 |
2,980,000 |
22.7% |
-12.8% |
|
Hoffmann-La Roche |
20 |
2,569,810 |
22 |
2,977,938 |
-9.1% |
-13.7% |
|
Aventis Pharma AG |
34 |
2,440,000 |
42 |
2,600,000 |
-19.0% |
-6.2% |
|
Baxter International |
31 |
1,882,209 |
26 |
2,200,000 |
19.2% |
-14.4% |
|
Schering-Plough |
13 |
1,840,000 |
17 |
1,680,000 |
-23.5% |
9.5% |
|
Bayer Corp. |
4 |
1,582,067 |
6 |
1,418,125 |
-33.3% |
37.8% |
|
Genentech |
33 |
1,460,000 |
34 |
1,280,000 |
-2.9% |
14.1% |
|
Pharmacia |
33 |
1,351,580 |
31 |
1,337,840 |
6.5% |
1.0% |
|
AstraZeneca |
8 |
1,160,000 |
7 |
470,000 |
14.3% |
146.8% |
|
Millennium Pharmaceuticals Inc. |
2 |
1,120,000 |
3 |
1,120,000 |
-33.3% |
0.0% |
|
Genzyme |
29 |
1,120,000 |
11 |
920,000 |
163.6% |
21.7% |
|
Barr Laboratories |
14 |
1,120,000 |
11 |
840,000 |
27.3% |
33.3% |
|
Becton, Dickinson & Co. |
11 |
962,909 |
9 |
540,906 |
22.2% |
78.0% |
|
Top 25 Subtotal |
|
$82,799,876 |
|
$76,037,522 |
|
9.4% |
|
Sonraki 50 firma |
|
$8,593,056 |
|
$5,880,059 |
|
45.9% |
|
Total |
675 |
$91,392,932 |
651 |
$81,917,581 |
3.6% |
11.6% |
e- posta : tulunay@dialup.ankara.edu.tr