KİMİN ELİ KİMİN CEBİNDE?
Gilead, Mısır, Hindistan ve Pakistanlı jenerik ilaç üreticileri ile gönüllü REMDESİVİR lisans anlaşması imzaladı. Bu ülkelere ait Cipla Ltd.; Dr. Reddy's Laboratories Ltd.; Eva Pharma; Ferozsons Laboratories; Hetero Labs Ltd.; Jubilant Lifesciences; Mylan; Syngene, a Biocon company; ve Zydus Cadila Healthcare Ltd. Firmaları remdesivir üreterek 127 ülkeye o ülkelerin yasa ve yönetmeliklerine uygun olarak satacaklar.
Lisans anlaşmasına göre firmalar daha hızlı üretime geçebilmek için Gilead’dan teknoloji transferi alabilecekle ve fiyatlarını kendileri tesbit edecekler. Lisans anlaşması Dünya Sağlık Örgütünün COVID-19 ile ilgili uluslararası Halk Sağlığı Acil durum deklerasyonu yapılıncaya kadar ‘’royalty-free’’ geçerli olacaktır.
Remsesivir’in Covid-19 daki etkinliği Nisan 2020 de NEJM de yayınlanan çalışma ile gösteridi (geniş bilgi için: http://www.klinikfarmakoloji.com/aci-ilac/covid-19-tedavi-maliyeti-ne-olacak). ABD Ulusal Allerji ve Enfeksiyon Hastalıkları Enstitüsü
(NIAID) tarafından 1063 hasta üzerinde yapılan bu çalışmada on beş günlük tedavi sonrası ölüm ornı Remdesivir grubunda %7.1, plasebo grubunda %11.9, hastanede yatış süresi de remdesivir grubunda plaseboya göre 4 gün kısa bulunmuşsa da hiçbiri diğerinden anlamlı olarak farklı bulunamamıştı. Politik baskılar ve lobi faaliyetleri sonucu Mayıs 2020 de FDA bu anlamsız sonuçlara dayanarak (!) remdesivir’e acil kullanım izni verdi. Yapılan farmakoekonomik analizde remdesivirin tek dozunun maliyetinin 1 doların altında olduğu gösterildi. ICER (Institute for Clinical and Economic Review) yaptığı cost-effectiveness analizinde beş günlük tedavinin 5000 dolar civarında olabileceğini yayınladı. Henüz etkinliği ispatlanmamış, ölüm oranını ve hastanede kalma süresini anlamlı olarak değiştirmeyen bir ilacın maliyet-etkinlik analizinin nasıl yapıldığı tartışma konusu oldu. Daha sonra ICER yaptığı yeni analizde remdesivir hasta ölümünü önlemediğine göre fiyatı hata başına 310 dolar veya hasta başına 10-1600 dolar olabilir dedi ise de Gilead bildiğini okudu.
Bu hafta başında Gilead CEO su Daniel O’Day özel sigorta şirketleri için fiyatı tek bir şişe için 520 dolar, 5 günlük altı şişenin 3120 dolara satılacağını, gelişmiş ülke hükümetlerine ise 2340 dolara satacaklarını açıkladı. Gelişmekte olan ülkelerde ise jenerik firmalar çok daha düşük fiyatla bu ilacı satabilecekler. Örneğin Hindistanda Cipla ve Hetero laboratuvarları tek dozu 70 dolardan satabilecekler.
Bu arada İngiltere Sağlık Bakanlığı tarafından yapılan RECOVERY çalışmasında dekzametazonun çok ciddi Covid hastalarında ölüm oranın %35, ventilatöre ihtiyaç duymadan oksijen tedavisi gören hastalarda ölüm oranın %20 azalttığının gösterilmesi remdisivire büyük darbe vurdu. ICER remdesivirin bu durumda ancak dekzametazona yardımcı bir ilaç olabileceğini ve fiyatının düşmesi gerektiğini açıkladı. Buna rağmen Wall Street analizleri bu yıl sonuna kadar 1.9, 2022 de 7.6 milyar dolar satış beklemekte. Gilead bir taraftan hastalığın erken döneminde kullanılmak üzere inhalasyon formülasyonu üzerinde çalışırken diğer taraftan bazı antiinflamatuar ilaçlarla (Actemra, Roche; Olumiant, Lilly) kombinasyonları da düşünmekte.
BİR ÇOK KONUDA OLDUĞU GİBİ BU KONUDA DA SAĞLIK BAKANLIĞINDAN KAMUOYUNU AYDINLATACAK BİR AÇIKLAMA YAPILMAMIŞTIR. TSAĞLIK BAKANLIĞININ COVID-19 TEDAVİ REHBERİNDE REMDESİVİR BULUNMAMAKTA. TÜRKİYE BU İLACI ALACAKMIDIR? DİĞER TARAFTAN ETKİSİZLİKLERİ İSPATLANAN HİDROKSİKLORAKİN, LOPİNAVİR-RİTONAVİR KULLANMAYA DEVAM EDECEKMİDİR? HENÜZ ETKİSİ TAM OLARAK BİLİNMEYEN FAVİPİRAVİR’E YATIRIMA DEVAM MI EDECEKTİR? DAHA ÖNCE DE DEFALARCA SORDUĞUMUZ FAVİPİRAVİR LİSANSININ KİM VE HANGİ ŞARTLARDA ALINDIĞI AÇIKLANACAK MI? TÜRKİYE NEDEN ULUSLARARASI COVİD KONSORSİYUMLARINDA YER ALMIYOR? TÜRKİYE NEDEN GİLEAD İLE LİSANS ANLAŞMASI YAPAMADI???????
GILEAD YÖNETİM KURULU BAŞKANININ MEKTUBU: https://stories.gilead.com/articles/an-open-letter-from-daniel-oday-june-29
UCUZ REMDESİVİR ANLAŞMASINDAN FAYDALANACAK ÜLKELER:
- Afghanistan
- Algeria
- Angola
- Anguilla
- Antigua & Barbuda
- Armenia
- Aruba
- Azerbaijan
- Bahamas
- Bangladesh
- Barbados
- Belarus
- Belize
- Benin
- Bermuda
- Bhutan
- Botswana
- British Virgin Islands
- Burkina Faso
- Burundi
- Cambodia
- Cameroon
- Cape Verde
- Cayman Island
- Central Af R.
- Chad
- Comoros
- Congo DR
- Congo Rep.
- Cook Islands
- Costa Rica
- Cote d’Ivoire
- Cuba
- Curacao
- Djibouti
- Dominica
- Dominican Republic
- Egypt
- El Salvador
- Equatorial Guinea
- Eritrea
- Eswatini (Swaziland)
- Ethiopia
- Fiji
- Gabon
- Gambia, The
- Georgia
- Ghana
- Grenada
- Guatemala
- Guinea
- Guinea Bis
- Guyana
- Haiti
- Honduras
- India
- Indonesia
- Jamaica
- Kazakhstan
- Kenya
- Kiribati
- Korea, Dem. People's Rep. (North Korea)
- Kyrgyzstan
- Lao DR (Laos)
- Lesotho
- Liberia
- Libya
- Madagascar
- Malawi
- Maldives
- Mali
- Marshall Islands
- Mauritania
- Mauritius
- Micronesia, Fed. Sts.
- Moldova
- Mongolia
- Montserrat
- Morocco
- Mozambique
- Myanmar
- Namibia
- Nauru
- Nepal
- Nicaragua
- Niger
- Nigeria
- Pakistan
- Palau
- Panama
- Papua New Guinea
- Philippines
- Rwanda
- Samoa
- Sao Tome and Principe
- Senegal
- Seychelles
- Sierra Leone
- Sint Maarten (Dutch part)
- Solomon Islands
- Somalia
- South Africa
- South Sudan
- Sri Lanka
- St. Kitts and Nevis
- St. Lucia
- St. Vincent and the Grenadines
- Sudan
- Suriname
- Tajikistan
- Tanzania
- Thailand
- Timor-Leste
- Togo
- Tonga
- Trinidad & Tobago
- Tunisia
- Turkmenistan
- Turks & Caicos
- Tuvalu
- Uganda
- Ukraine
- Uzbekistan
- Vanuatu
- Vietnam
- Zambia
- Zimbabwe